De prijs van nikkel staat relatief laag. In reële termen – dat is de prijs gecorrigeerd voor de inflatie – staat de nikkelprijs nu op een identiek niveau als de prijs in 2002-2003. Dat is nog net voordat China een echt dominante rol krijgt in de nikkelmarkt. En sinds 2003 is het hard gegaan. De vraag naar nikkel vanuit China explodeerde en de prijs schoot omhoog. De nikkelprijs bereikte een piek van bijna USD 45.000/t (dat is circa EUR 33.000/t) in 2007, maar dit niveau bleek niet houdbaar. De crisis van 2008-2009 zorgde voor een knieval en nikkelprijs verloor 50% van zijn waarde in minder dan een jaar. Nu staat de prijs dus op gemiddeld USD 9.783/t (ofwel circa EUR 9.068/t). Drie landen dicteren de markttrends en alle drie de landen liggen in Azië. China is daar één van; de andere twee zijn de Filipijnen en Indonesië. Gezamenlijk hebben deze drie landen een aandeel van 34% in de totale mijnproductie van nikkelertsen.
In de Filipijnen
Het leek er even op dat de nikkelprijs stevig ging herstellen. Een Filipijnse minister had namelijk eind 2016 opdracht gegeven om de helft van het aantal zgn. ‘open-pit’ mijnen in het land te sluiten om aan milieurichtlijnen te voldoen. Aangezien de Filipijnen een aandeel hebben van 22% in de mondiale nikkelertsproductie, veroorzaakte de maatregel een prijsspurt. Een dusdanige vermindering van het aanbod van ertsen zorgt voor flink wat schaarste. Het optimisme was echter van korte duur.
In Indonesië
Al in 2014 had de overheid in Indonesië de export van onbewerkte nikkelertsen aan banden gelegd om de economie te stimuleren. Geen nikkelerts mocht het land verlaten en aangezien het land een aandeel heeft van 7% in de mondiale nikkelertsproductie, had dat een flinke impact op de mondiale vraag-en-aanbodbalans en dus de prijs. Maar begin 2017 werd vrij onverwacht de exportbeperking opgeheven, met een overaanbod van nikkelerts op de mondiale markt tot gevolg. De prijs stortte in.
Ondertussen (mei 2017) in de Filipijnen… werd de milieuminister vervangen die opdracht had gegeven tot het sluiten van de mijnen. Haar vervanger blijkt veel minder strikt. De verwachting is dat er geen nieuwe mijnsluitingen zullen plaatsvinden en dat wellicht de eerdere mijnsluitingen teniet worden gedaan. Kortom, het aanbod kan weer toenemen en dit vooruitzicht drukt het sentiment in de nikkelmarkt.
In China
Ongeveer 65% van de nikkelertsen wordt verder stroomopwaarts verwerkt in de roestvaststaalsector. China is hier de grootgebruiker en de roestvaststaalsector is daar momenteel zwak. De vraag blijft achter, de roestvaststaalprijzen dalen en het sentiment is negatief. Positief is wel dat de voorraden bij handelaren en roestvaststaalfabrieken scherp zijn afgenomen, maar dat heeft slechts een remmend effect op de prijsdaling. Kortom, de relatief lage prijs is ook een reflectie van het lage vertrouwen van stakeholders in de nikkelmarkt.
De bewegingen in de nikkelprijs zijn nu meer politiek gedreven, op de langere termijn is het beeld iets anders. De mondiale vraag-en-aanbodbalans tot en met 2019 duidt op een tekort aan nikkel. Daar gaat zeker een prijsopdrijvend effect van uit in de komende jaren. Maar ik denk wel dat het tempo van de prijstoename laag zal blijven, aangezien deze tekorten relatief klein zijn.
Bron: ABN AMRO – Insights